شرق‌شناسی و اکتشاف جغرافیایی در خدمت راهبرد استعماری: بررسی پیوند اکتشاف‌های علمی با سیاست استعماری روسیۀ تزاری در برابر قفقاز
author
Abstract:
تسلط روسیۀ تزاری بر قفقاز در نیمۀ نخست سدۀ نوزدهم، بیشتر از دیدگاه نظامی بررسی شده است. از جنبه‌های غفلت‌شدۀ این موضوع، ذهنیت روس‌ها از جنوب قفقاز و شناختی است که آنان از این سرزمین و مردم آن به‌دست آوردند؛ شناختی که راه تسلط بر آن را هموار کرد. به‌نظر می‌رسد قفقازی که امروزه می‌شناسیم خود نتیجۀ چنین شناختی بوده است و درونمایه‌ای شرق‌شناختی دارد. به بیان دیگر، مفهوم پسااستعماری قفقاز به‌مثابۀ یک کل جغرافیایی و فرهنگی با درک تاریخی ایرانیان و ساکنان بومی این سرزمین از آن تفاوت دارد. در نوشتار پیش‌رو تلاش شده است بر این زاویۀ غفلت‌شده از موضوع پرتوافکنی و روند تکوین شناخت روس‌ها از جنوب قفقاز و مردم آن و شکل‌گیری ذهنیت استعماری از این سرزمین بررسی شود. روش نوشتار، توصیفی- تحلیلی بر مبنای تحلیل اطلاعات استخراج‌شده از منابع دست اول به زبان‌های مختلف است و در سه بخش سازماندهی شده است: در بخش نخست زمینه و منابع شناخت اولیۀ روس‌ها از جنوب قفقاز ارزیابی می‌شود؛ در بخش دوم، اقدام‌های اکتشافی روس‌ها در سدۀ هجدهم با هدف دستیابی به شناختی علمی از این حوزه و در بخش سوم، نقش نخبگان بومی در شکل‌گیری و توسعۀ ذهنیت استعماری روس‌ها از تاریخ، فرهنگ و جغرافیای قفقاز بررسی می‌شود. نتیجۀ نوشتار نشان می‌دهد که روس‌ها به موازات اقدام‌های نظامی برای تسلط بر قفقاز برنامۀ مشخصی را برای کشف و شناخت این سرزمین و مردم آن پیش بردند. شکل‌گیری قفقاز به‌مثابۀ سازه‌ای مفهومی با درون‌مایة ژئوپلیتیک از دستاوردهای این برنامۀ اکتشافی بود.
similar resources
اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین
Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...
full textاثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین
Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...
full textالکسی پترویچ یرملوف و مدیریت استعمار تزاری در جنوب قفقاز (1231/1816-1242/1827)
اشغال نظامی تفلیس و ولایات ایرانیِ آن سوی ارس در ربع نخست سدة سیزدهم/نوزدهم گام نخست روسیة تزاری در جهت تأسیس یک نظم جدید استعماری در جنوب قفقاز بود. این نظم جدید استعماری، زمینه‌ای فراهم کرد که در بستر آن روندِ تغییر نظام سیاسی، اداری و اجتماعیِ حاکم بر اراضی تصرف‌شده و الحاق ساختاری آن به امپراتوری تزاری مدیریت شود. در پژوهش پیشِ‌رو کوشش شده است ماهیت راهبرد استعماریِ روسیة تزاری در قبال حوزة ...
full textMy Resources
Journal title
volume 11 issue 2
pages 491- 512
publication date 2018-09-23
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023